Kişilerin ve aile üyelerinin ikamet adreslerine yakın, kolaylıkla ulaşabilecekleri yerlerde bulunan, tedavi ve rehabilite sağlık hizmeti sağlayan, kişilerin ilk başvurdukları aile hekimliği, Tıp fakültesinden mezun olduktan sonra Sağlık Bakanlığı’nın öngördüğü alanında uzman tabiplerdir. Aile Hekimliği, yaş, cinsiyet, hastalık ayırt etmeden sürekli ve kapsamlı sağlık hizmeti vermekle sorumludur. Sağlık problemlerini bedensel, ruhsal, toplumsal, kültürel yönleriyle inceler.
Sağlık hizmetlerinde toplumdaki bireylerin memnuniyeti çok önemlidir. Bunun için yapılan çalışmalarda, sağlık hizmetlerinin kesintisiz verilen eğitimlerle güçlendirilmesi, bireylerin sağlık ihtiyaçları ve bir sevk sisteminin kurulması temel ilkelerdendir.
Bu ilkelerin hayata geçirilmesi ve ikinci basamak sağlık hizmetlerinde yığılmayı engellemek, etkin bir biçimde hizmet vermek ve bu basamakta olan hastalara yeterli zamanı ayırabilmek için aile hekimliği kurulmuştur. Bu sayede birinci basamaktaki hastalara daha kolay ulaşılabilecek ikinci ve üçüncü basamaktaki hastalara yeterli zaman ayırılabilecektir.
Aile Hekimi, bu uygulama ile yakınında ikamet eden aileleri tespit edip, sağlık hizmeti verdiği toplumu her yönüyle tanır. Ailelerin yaşam koşullarını ve sağlık durumlarını öğrenmiş olur. Sağlık eğitimlerinin ve koruyucu sağlık uygulamalarının ailelere ve bireye, en iyi nasıl uygulanacağını bilen kişidir.
Aile Hekimliğinin Amaçları
Temel ilkeleri olan aile hekimliği, sağlık hizmetlerini geliştirmek için bazı amaçlar kapsamında çalışmaktadır. Bunlar;
- Topluma hızlı bir şekilde birinci basamak hizmeti vermek
- Görevi dahilinde toplumdaki, kronik hastaların bakımı, tedavisini sağlamak ve bu hastaları yakından takip etmek
- Sorumlu olduğu kişileri takip ederek sürekli ilişki halinde bulunmak
- Sağlık problemlerinde ilk değerlendirmeyi yapmak
- Erken tanı ve tedaviyi sağlayarak, doğru yönlendirmeleri yapmak
- Çevrede bulunan bireylerin yaşam kalitelerini ve sağlık düzeylerini geliştirmek ve toplumun genelinin gelişimine katkı sağlamaktır.
Aile Hekimliğinin Görevleri
Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinde aile hekimliği görev ve sorumlulukları aşağıdaki gibi belirtilmiştir.
- Çalıştığı alanın sağlık hizmeti planlamasında toplum sağlığı merkezi ile birlikte çalışır.
- Toplum ve çevre sağlığı durumunu ilgilendiren konularla karşılaştığında toplum sağlığı merkezine rapor eder.
- Bireylere yönelik birinci basamak tanı, tedavi ve danışmanlık ve ana çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmeti verir.
- Kendisine bağlı kişilerin ilk kontrollerini yapmak için 6 ay içerisinde ev ziyaretlerinde bulunmalıdır.
- Periyodik sağlık muayenesi yaparak, kişilerin yaş, cinsiyet ve hastalık gruplarına göre taramalarını kaydeder.
- Kendisine kayıtlı hasta, yatalak ve özürlü kişilere evde veya yerinde sağlık hizmetlerinin yönetimine danışmanlık yapar.
- Bakanlığın bazı dönemlerde verdiği eğitimlere katılır ve yine Bakanlığın ilgili mevzuatındaki görevleri yerine getirir.
- Sağlık ocağı, Ana-çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezi, Sağlık merkezi gibi birinci basamak kuruluşları ve remi hekimlerce düzenlene sevk raporu, sağlık raporu ve reçeteleri düzenler.
- Tanı ve tedavisi olmayan (kanser gibi) hastaları sevk eder. Tanı, tedavi, yatış bilgilerini değerlendirip rehabilitasyon ve evde bakım hizmetlerinin düzenini sağlar.